Nói đến sản xuất nông nghiệp là nói đến nguồn nước tưới nhất là nguồn nước tưới cho sản xuất mùa khô. Bình Thuận có lợi thế phát triển về nông nghiệp. Tuy nhiên là một tỉnh có điều kiện tự nhiên, khí hậu nắng nhiều mưa ít, nguồn nước phục vụ cho sản xuất còn hạn chế, đặc biệt trong xu thế biến đổi khí hậu hiện nay thì lượng mưa hàng năm không đều có xu hướng giảm.
Để đảm bảo nguồn nước tưới cho sản xuất nông nghiệp trong thời gian qua tỉnh đã quan tâm đẩy mạnh công tác tuyên truyền, thông qua các lớp tập huấn chuyển giao những mô hình, tiến bộ kỹ thuật mới trong lĩnh vực tưới tiết kiệm nước cho bà con và các thành phần khác trong xã hội nhằm nâng cao sử dụng tiết kiệm nguồn nước, nước tưới tiết kiệm, từng bước đảm bảo nguồn nước cho sản xuất, giảm chi phí, nâng cao hiệu quả kinh tế cho người sản xuất thay cho các phương pháp tưới truyền thống (thủ công) làm mất nhiều thời gian, công sức và lãng phí nguồn nước. Trong thời gian qua nhiều bà con đã sử dụng hệ thống tưới tiết kiệm nước phục vụ cho sản xuất đã mang lại hiệu quả. Bên cạnh một số kết quả đạt được thì hệ thống tưới đã được lắp đặt cũng còn một số tồn tại như: Số lượng trụ được tưới/lần (thanh long), diện tích tưới/lần ít (cây trồng khác), hệ thống tưới sử dụng rất ít đối tượng cây trồng, hệ thống béc tưới hay bị nghẹt, vật liệu sử dụng cho hệ thống tưới còn có những hạn chế đặc biệt là chưa có hệ thống tưới ngọn, xịt thuốc, bón phân qua lá, rửa xương muối, tưới cành, trái. Với những tồn tại nêu trên nông dân Nguyễn Văn Hai đã nghiên cứu ra giải pháp hệ thống tưới nước tiết kiệm đa năng hiệu quả cho cây trồng, giải pháp đã đạt giải nhì tại Hội thi sáng tạo kỹ thuật lần thứ VII (2018-2019), giải pháp được bà con trong và ngoài tỉnh áp dụng.
Sơ lược nguyên lý hoạt động: Mô tơ (3HP) bơm nước đi vào đường ống chính Ф60mm, sau đó nước đi vào hệ thống lọc đĩa lớn (02 cái), sau đó nước tiếp tục đi vào ống chính (Ф60mm), từ ống chính được phân làm hai đường ống (Ф42mm), một đường ống dùng để bón phân tưới gốc, một đường ống dùng cho tưới ngọn và phun thuốc, bón phân qua lá.
Đối với bộ phận tưới gốc, bón phân gốc: Trên đường ống (Ф42mm) ta lắp đặt nhiều van (khóa, mở) thông thường 01 van tưới cho từ 150-200 trụ, cứ thế chia đều cho hết vườn; trên ống Ф42mm gắn các ống Ф20mm, trên ống Ф20mm gắn các ống Ф12mm và cuối cùng là gắn Ф06mm theo hình xương cá.
Đối với bộ phận tưới ngọn, phun thuốc, bón phân qua lá: Cũng tương tự như trên, trên đường ống (Ф42mm) gắn cho nhiều van tưới, thông thường 01 van tưới cho 200-250 trụ, cứ thế chia đều cho hết vườn; trên ống Ф42mm gắn các ống Ф20mm, trên ống Ф20mm gắn các ống Ф12mm và cuối cùng là gắn Ф06mm theo hình xương cá.
Đối với bón phân, xịt thuốc: Để bón phân hoặc xịt thuốc ta mở van bón phân hoặc xịt thuốc, sau khi mở van phân hoặc xịt thuốc đi vào đường ống chính tại đây phân hoặc thuốc được trộn đều với nước, sau đó đi qua hệ thống lọc và đi đến đường đường ống nhánh: nếu bón phân khóa đường ống tưới ngọn và xịt thuốc, còn nếu tưới ngọn và xịt thuốc đóng van đường ống tưới gốc và bón phân.
Ưu điểm giải pháp: Hệ thống tưới lắp đặt được nhiều địa hình, sử dụng cho nhiều loại cây trồng khác nhau; Hệ thống tưới, bón phân được nhiều trụ (số trụ/lần tưới) khoảng 1.000 trụ, trong thời gian ngắn (30 phút); hệ thống tưới có chức năng tưới ngon, xịt thuốc, bón phân qua lá, rửa xương muối, trái, cành cho 1.000 trụ trong thời gian 30 giây; hệ thống tưới có béc chống nghẹt; lắp đặt dễ dàng, gọn nhẹ, dễ thay thế; các thiết bị chịu được các tác động của nắng mưa trong thời gian dài.
Khả năng áp dụng: Hệ thống tưới đã nhiều bà con trong và ngoài tỉnh áp dụng cho nhiều loại cây trồng khác nhau, nhiều nhất là cây thanh long, giải pháp đã giảm chi phí sản xuất, mang lại hiệu quả cao cho người sản xuất. Ít tiêu tốn năng lượng điện (giảm tới 80% điện), không hao tốn phân, thuốc; nâng cao hiệu quả khi bón phân, xịt thuốc; giảm được 90% sử dụng nhân công lao động; tiết kiệm được 70% nước so với phương pháp tưới truyền thống; sử dụng được nhiều công dụng trong hệ thống tưới; sử dụng cho nhiều cây trồng khác nhau. Từ những kết quả trên cho thấy giải pháp đã mang lại hiệu quả rất lớn về kinh tế và xã hội.
Tác giả bài viết: Ngô Viết Năng |